Sanata Ulusal Yas

SANATA ULUSAL YAS

Bugünkü yazıma Ulusal Yas teriminin açıklamasıyla başlamak istiyorum. Ulusal yas veya millî yas, bir ülkenin halkının büyük bölümü tarafından yerine getirilen yas tutma ve anma eylemlerinin gerçekleştirildiği günleri açıklamak için kullanılan tanımlardır.

Bu günler; o ülkeden veya başka bir yerden önemli bir kişinin veya kişilerin ölümü, cenazesi veya bunların yıl dönümü nedeniyle hükûmetler tarafından ilan edilir. Ayrıca, bir ülkede gerçekleşen doğal afet, facia, kaza, savaş veya terör saldırısı sonrasında da ulusal yas ilan edilebilir. Bayrakların yarıya indirilmesi ve saygı duruşu yaygın olarak gerçekleştirilen ritüellerdir.

Tanımdan da anlaşılacağı üzere; ulusal yaslar tüm toplumu ilgilendiren konular üzerine ilan edilirler. Yaşadığımız coğrafya tarih boyunca yüzlerce savaşa ve medeniyetlere ev sahipliği yapmış bir bölgedir. Yukarıdaki ulusal yas tanımında bahsi geçen her olay tüm toplumumuzun yüreğine ateş düşüren olaylardır.

Son dönemler incelendiğinde; ülkemiz sınırları içinde olan depremler dolayısıyla olsun verilen şehitler dolayısıyla olsun resmi olarak ilan edilmemiş olsa bile tüm halkımız tek yürek olmuş ve afet bölgelerinde yaşayan depremzedeler için duacı olmuştur.

Yine yaşadığımız doğal afetler gibi, toplumumuzu ilgilendiren bir başka husus içimizde vuku bulmuş ve Suriye'den acı haberler almıştık. Yine resmi olarak bir yas ilan edilmemiş ancak bu yası resmi olarak bir tek sanatçılar tutmuşlardır.

Şehit haberleri üzerine tüm orkestralar ve sanat aktiviteleri durdurulmuş, yapılan onlarca prova boşa gitmiş, konser için davet edilen yabancı sanatçılar, konserlerini veremeden yalnızca provalarını yapıp geri dönmek zorunda kalmıştır. Oysa ki, tüm toplumu ilgilendiren konularda, toplum olarak hareket etmek gerekir. 

Bahsi geçen günlerde eğitim ve öğretim durmamış, memurlarımız aynı şekilde çalışmaya devam etmiş, iş yerleri yarım gün çalıştırma gibi bir karar almamış, Bayrak yarıya inmemiş, hafta sonu oynanacak olan hiçbir spor müsabakası iptal edilmemiş yalnızca iptal edilen şey sanat ve sanat aktiviteleri olmuştur.

Tüm bu durum üzerine sorulması gereken sorular şunlar olmalıdır: 

1) Sanat bir eğlence midir ?

2) Devlet senfoni orkestraları ya da Devlet Tiyatroları ya da Devlet Opera ve Balesi çalışanları da Memur statüsünde değil midir ?

1) Sanat kelimesi tek başına bir kelime gibi görünmesine rağmen, tanımını yapmaya kalksak sayfalarca yazılmış bir kompozisyon elde etmemiz işten bile değildir. Sanatı genel manada kısaca tanımlamak istersek; duygu ve düşüncelerin resim, yazı, görsel ya da işitsel öğeler kullanılarak yapılan ve topluma sunulan aktivitelerdir. Sanat tüm duygularımıza ev sahipliği yapar.

2) Sorulan bu sorunun cevabı aslında devlet kelimesiyle sorunun içinde saklıdır. Elbette bir şeyler iptal edilebilir ancak kamu çalışanı bir topluluğun yaptığı işler iptal olurken bu durum niçin diğer kamu çalışanlarını etkilememektedir ? Ya da sorunun tam tersini soralım. Madem kamu çalışanları bahsi geçen günlerde iş bırakmazken neden sanat aktiviteleri iptal edilmiştir ?

Tüm bunlar düşünüldüğünde, yaşanan tüm acıların faturasının da sanata ve sanatçıya ödetildiği gün gibi ortadadır.

Tüm bunlara rağmen; vermek istediğim bir tavsiyem var. Sanat ve sanat etkinlikleri, topluma hitap etmesi açısından önemli etkinliklerdir. Bu tarz ulusal konularda sanatçıya sanatını yaptırmamak yerine, bu etkinlerde bağışlar toplanabilir. Yapılan bu bağışlar, gerek depremzedelere gerek şehit ailelerine bağışlanabilir. Bu sanat ve toplumu birbirine bağlamasının yanında, topluma da bir sorumluluk yükleyerek ihtiyaç sahiplerinin, tüm ihtiyaç duyduğu şeylere kavuşmasını sağlar. Bunun en yakın ve en güzel örneği 2019 yazında İzmir'de çıkan orman yangınları üzerine Haluk Levent'in bağış toplamak üzere yaptığı konserdir. Bu konser neticesinde binlerce fidan satın alınmış ve ormanlarımız vasıtasıyla bizlere nefes olmuştur.

Yazımı bitirirken, tüm bu acılarımızın artık son bulmasını ve huzurlu, sanat dolu günlerimiz olmasını diliyorum.

Tüm değerli okuyucularıma saygılarımla,

Yiğitcan GÖZOĞLU